
Sztuka złocenia jest techniką dekoracyjną polegającą na nakładaniu bardzo cienkiej warstwy złota na powierzchnie, takie jak metal, drewno, porcelana lub kamień.
Sztuka ta ma bardzo starą i bogatą tradycję, bo sięgającą czasów starożytnych. Już Egipcjanie złocili drewno i metale, a wiele takich przedmiotów zostało wydobytych. Niektóre starożytne greckie posągi o wielkim prestiżu były wykonane ze złota i kości słoniowej; te jednak były zbudowane ze złotych arkuszy na drewnianej ramie, a nie złocone. W stropowych kasetonach Propyleji zastosowano również bogate złocenia ozdobne. Pierwsze złocenia widziane w Rzymie miały miejsce po zniszczeniu Kartaginy, kiedy to Rzymianie zaczęli pozłacać stropy swoich świątyń i pałaców, przy czym Kapitol był pierwszym miejscem, w którym ten proces zastosowano. Luksus posunął się dla nich tak szybko, że w bardzo krótkim czasie można było zobaczyć, jak wszyscy, nawet prywatni i biedni ludzie, złocą ściany, sklepienia i inne części swoich mieszkań. Ze względu na porównywalną grubość płatka złota używanego w starożytnych złoceniach, jego ślady, które pozostały, są niezwykle błyszczące i trwałe. W Europie srebro pozłacane zawsze było bardziej powszechne niż pozłacany brąz, ale w Chinach było odwrotnie. Starożytni Chińczycy opracowali również złocenie porcelany, które zostało później przejęte przez francuskich i innych europejskich garncarzy.
Powstanie alternatywnej techniki pozłotniczej związane było z pragnieniem zastąpienia złota w czystej postaci, znacznie tańszym materiałem. Złocenie nadaje przedmiotowi złoty wygląd za ułamek ceny wytworzenia przedmiotu z litego złota. Ponadto kawałek pełnego złota często byłby zbyt miękki lub zbyt ciężki, aby można go było w praktyce wykorzystać. Pozłacana powierzchnia również nie matowieje jak np. srebro.
Złocenie wywodzi się i jest zaliczane do technik malarskich. Współcześnie wyodrębniono je jako osobne rzemiosło. Przez całe stulecia było one obecne w malarstwie sztalugowym, freskach, czy w polichromii rzeźb, nie stanowiąc odrębnej sztuki dekoracyjnej. Było i jest do dziś powszechnie stosowane w sztuce sakralnej, a także we wnętrzach pałacowych: do zdobienia ram obrazów, rzeźb czy elementów mebli. Obecnie najczęściej wykorzystywane jest do złocenia ram, metali, opraw obrazów oraz w renowacji obiektów zabytkowych.
Złocenie można nanosić na różne podłoża: drewno, metal, płótno, papier, skórę, gips, tynk (najczęściej spotyka się złocenia na drewnie). Pozłota może być wykonana ze złota, srebra, brązu, cyny, aluminium lub stopów metali (tzw. szlagmetal), które używane są w różnych technikach w postaci płatków, proszków, past lub farb. Współcześnie najczęściej stosowanym sposobem jest pokrywanie powierzchni płatkami złota lub srebra. Klasyczne techniki pozłacania są dość skomplikowane i wymagają nie lada doświadczenia. Jednakże pozłacanie przedmiotów za pomocą płatków metalu daje niesamowicie dekoracyjne efekty: od mocno błyszczących do wręcz matowych. Malowanie „złotą farbą“ w żaden sposób nie może równać się z efektem uzyskanym za pomocą płatkowania.